Lizar Begoña: “Ni ere harritzen nau idazten dudanak. Ez testua ona delako, espero izaten ez dudan zerbait jaiotzen delako baizik”
Lizar Begoña Madariaga gazte sopeloztarrak sona handiko Donostia Kultura Poesia lehiaketa irabazi du aurten eta bere lan saritua “Aro beilegia” argitaratu du. Lizar gaztea da, idazlea, Arte Ederretan lizentziatua, eta solasaldi atsegina izan du sopela.net-ekin. Batez ere literaturaz eta bere lanaz aritu gara, baina Sopelako kultur biziaz zertzelada batzuk ere eman dizkigu. Eskerrik asko Lizar eta bene-benetan zorionak!!!
Sopela.net: Aro beilegia “ezagun” bihurtu zaitu, lan saritua izan da, eta hasierako poeman zera diozu:
Letra hauek besteen artean hartzen duten izaera,
Letra hauek eta sukaldetik komunerako airea,
Letra hauek idazteko faktoreak,
Letra hauek eta, zergatik ez sexuak,
Letra hauek autobidetik, jubilatuen autobus batean,
Letra hauek okupa (ezin) dezaketena
Letra hauek datu basean,
Letra hauek batzean; semper fidelis,
Letra hauek eta ni.
“letra hauek” sortzen dira edo sortzen dituzu? Alegia berez, erraz, irteten zaizkizu, bat-batekoak dira zure poemak, edo lantzen dituzu, behin eta berriro berridazten eta txukuntzen dituzu olerkiak?
Lizar: Normalean inpultso bat izaten dut; atera nahi dudan zer edo zer, formarik gabeko laino baten antzekoa (hitz segida bat, hitz bakarra, pelikula edo abesti batek utzi didan arrastoa…) Idazten dut lehenengo hitza, eta gero jarraian hasten naiz… hitz batek beste batera narama, eta forma osatzen doa. Normalean hori izaten da prozesua, ez dut izaten plasmatu nahi dudan irudi zehatzik… Gehienetan, osatzen doan heinean, ni ere harritzen naiz hartzen duten formekin, zirrara horrek gidatzen nau. Azkenean, ni ere harritzen nau idaztera heldu naitekeenak, ez testua ona delako, ez dut zentzu horretan esaten, espero izaten ez dudan zerbait jaiotzen delako baizik. Hori da sortzeak daukana.
Sopela-net: Beste poema batean zera irakur daiteke…
Zertaz,
Norentzat
Eta zergatik nahi duzu idaztea?
Badakit
Ez dela mundu mailako problema bat
Irakurle bakar izatea
Erdia, laurdena edo
0,3 irakurlea
poemak sortzean, baduzu buruan “nori” bat… nori idazten diozun, irakurle mota? Edo zure ideiak adierazi nahi dituzu eta irakurleak “aurkituko” zaitu?
Lizar: Ez daukat pertsona zehatzik, edo “musa”rik… Ez dut inorengan pentsatzen (eta egiten badut zeharka izaten da) baina bai komunikazio xede batekin, beti dut hori presente, eta horrek ere bultzatzen nau idaztera. Motibazioa da, nik uste, gero norbaitek irakurriko duela jakitea… ez baita berdina idaztea nire koaderno batean, itxi eta gorde… edo idaztea, orraztu, ondo prestatu, eta elementu moduan uztea jendartean norbaitek irakurriko duelakoan, nahiz eta ez jakin zer gertatzen den irakurlearengana heltzen denean.
Sopela-net: Dena sailkatu behar dugu, olerkiak ere.. zuk zera esaten duzu
“Maiteduenezduenmaitemaiteduen” jakiteak
Erantzunik izango balu bezala.
Ez dira garai horiek,
Neopostmodernagoak gara
Dena sailkatu behar dugu, olerkiak ere… erromantizismoa?, neopostmodernoak? poesia soziala… non kokatuko zenuke zure olerkigintza?
Lizar: Ez dakit… Egin dizkidaten kritika askotan eta egunkariren batean oso argi etiketatu dute lana “poesia sozial” moduan. Nik idazterakoan ez dut pentsatzen: “jo kritika soziala egingo dut” baina bai… badakit badagoela, paraleloan bada ere. Irakurri duzun zita hau, adibidez, gure belaunaldikoon maitasunaren inpresio poetikoa dela esango nuke… garai berriagoak dira: maitasuna ez da lehen bezalakoa, edo ez dugu berdin ulertzen.
Sopela-net: Eta zure lan hauek sortzeko, zer nahiago duzu… papera eta boligrafoa edo ordenagailua eta teklatua?
Lizar: Garai batean koadernoa beti, argi… baina orain daukat blogaren atzeko aldea daukat, eta hor gordetzen ditut borradore asko… orain ordenagailua gehien bat.
Sopela.net: Lana argitaratu duzu, lan handia dago horrelako lan baten atzetik: urte askoko poemak bildu dituzu “Aro beilegian”, edo garai hauetan sortutakoak dira?
Lizar: Izan dira bost urte, ia idazten hasi nintzenetik… Badago poemaren bat liburuan orain dela bost urte idatzi nuena… Eta lan handia? Egia da poemak konpromisoz hartzen ditudala, eta behar duten denbora eskaintzen diet. Batzuek lana ematen didate eta buelta asko ematen dizkiet, beste batzuk erraz osatzen ditut.. Bestalde, gaiari dagokionez, gai nagusi baten inguruan nabil bueltaka: teknologia eta gure gaur egungo garaiaren begirada. Horren inguruan bildu nituen poema horiek guztiak eta hau izan da emaitza.
Sopela.net: aurrera begira, baduzu esku artean, paperean edo ordenagailuan, beste proiekturen bat?
Lizar: Liburua argitaratu zenetik orain arte nahiko geldi egon naiz, nola jarraitu nahi dudan pentsatzen, autokritika egiten, idatzi beharrean irakurtzen… Baina, orain berriro hasi naiz poemak idazten, ia inolako plangintzarik gabe. Horrela irteten zait, eta momentuz, horrela jarraituko dut, behartu gabe. Baina beti proiektu berri baten “eltxoarekin”.
Sopela.net: sopeloztarra zara, gaztea, idazlea, arte ederretan lizentziatua…
Kultura ere antsietatez konsumitzen dut,
Jakin nahi nukeen guztiaren saiakera
Nobatoen sinbolo gisa.
Sopelako bizi kulturala nola ikusten duzu… zerbait esan nahi duzu?
Lizar: Egia da ez dagoela mugimendu handirik gure artean, ez daude sortzaileak. Edo hobe esanda, sortzaileak badaude Sopelan, baina nik uste dut ez gaudela saretuta, ez dagoela sortzaileentzako sare bat. Eskaintza aldetik, Kurtziok badauzka bere gauzak, eta oso interesgarriak, baina gugandik (gazteongandik) ez da gauza handirik sortzen, guk sortutako eskaintza kulturalik ez dago. Plaza Beltza Kulturgunea ere badago, alternatiboa, eta gure eskura. Plaza Beltza oso puntu interesgarria da Sopelako sortzaileontzat. Tresna modura ikusi beharko genuke.
Sopela.net: gustatuko litzaizuke zure herrian, Sopelan irakurketaldia publiko bat izatea, areto batean hainbat entzulerekin?
Lizar: Ba bai… oso interesgarria, antolatu beharko da! Publiko aldetik ez dakit… poesia ez dago oso modan, garai hauetan gainera publikoa biltzea… zaila…
Sopela.net… berriro ere eskerrik asko, eta zorionak…
[…] La conversación ha sido en euskara: irakurtzeko sakatu hemen. […]